معرفی کتاب پطر کبیر

زندگینامه‌ی یکی از جذاب‌ترین شخصیت‌های تاریخ! کتاب پطر کبیر از رابرت ماسی روایتی داستانی از مشهورترین تزار روسیه است که اولین قدم‌ها را برای تبدیل این کشور به بزرگ‌ترین قدرت جهانی را برداشت و تاثیرات پادشاهی او تا سال‌های بسیاری باقی ماند. گفتنی‌ست این کتاب در سال 1981 برنده جایزه پولیتزر شد.

درباره کتاب پطر کبیر:

آیا علاقه دارید درباره تاریخ روسیه بیشتر بدانید؟ پطر یکم، پادشاه یکی از بزرگترین قلمروهای زمان خود بود که تغییرات بنیادینی را در روسیه ایجاد کرد. رابرت ماسی (Robert Massie) در کتاب پطر کبیر (Peter the Great: His Life and World) سرگذشت پرهیاهوی این شخصیت کاریزماتیک را از سال‌های کودکی تا لحظات پایانی زندگی‌اش را روایت می‌کند. این اثر خواندنی که داستان‌وار نوشته شده، باعث می‌شود خواننده درک مختصر اما جامعی از روسیه بعد از قرون وسطا پیدا کند، سال‌هایی که این حکومت سنتی تحت تاثیر پطر یکم اولین قدم‌های خود به سمت مدرنیته را برداشت و سرنوشتش را برای همیشه تغییر داد.

پطر کبیر مردی سرسخت، بااراده، سخاوتمند و البته بی‌رحم و پیچیده بود. او نمونه‌ای بی‌نقص از افرادی است که بدون توجه به قوانین و سنت‌ها، بر اساس خواسته‌های خود زندگی می‌کنند. تفاوت این شخص با دیگر افراد ماجراجوی جهان اینجاست که او از قضا در خانواده پادشاهی به دنیا آمد. پطر یکم که بعدها پطر کبیر نام گرفت، برخلاف خواسته پدر و حتی اطرافیانش توانست به عنوان تزار بر تخت بنشیند، اولین روزنامه‌های کشور روسیه را به راه بیاندازد، تقویم قدیمی محلی را به تقویم اروپای غربی تغییر دهد و حتی ارتش پراکنده روسیه را به یکی از قوی‌ترین و عظیم نیروهای نظامی دنیا تبدیل کند.

با وجود این اتفاقات مثبت و پیشرفت‌های متعدد، پادشاهی پطر کبیر جنبه‌های تاریکی هم داشت که بررسی درست و واقع‌بینانه آن‌ها در کنار شخصیت کاریزماتیک و اثرگذار او کارآسانی نیست اما رابرت ماسی توانسته با نگاه دقیق و بیطرف خود به خوبی از عهده این وظیفه بربیاد. کتاب پطر کبیر داستان پرفراز نشیب این تزار قدرتمند، خانواده، دوستان و سیاستمداران زمان اوست که هر کدام به شکلی تاریخ روسیه را شکل دادند و دنیای قرن هفدهم را دگرگون کردند.

اقتباس از کتاب پطر کبیر:

ماروین جی چامسکی و لارنس شیلر در سال 1986 یک مینی سریال تاریخی-زندگی نامه‌ای به نام پطر کبیر براساس کتاب رابرت ماسی ساختند. بازیگران مشهوری مانند لارنس اولیویه در این سریال تحسین شده هنرنمایی کردند و در نتیجه پطر کبیر توانست برای سه جایزه گلدن گلوب (از جمله بهترین سریال تلویزیونی) نامزد شده و سه جایزه Primetime Emmy برای بهترین سریال، طراحی لباس و موسیقی متن را برنده شود.

جوایز و افتخارات کتاب پطر کبیر:

– برنده جایزه پولیتزر برای بهترین زندگی‌نامه (1981)
– فینالیست جایزه کتاب ملی برای زندگی‌نامه (1981)

نکوداشت‌های کتاب پطر کبیر:

– بدون شک استثنایی است. (نیویورکر)
– آیا کسی هست که تحت تاثیر جذابیت این کتاب قرار نگیرد؟ (نیویورک‌تایمز)

کتاب پطر کبیر مناسب چه کسانی است؟

مطالعه این کتاب به افرادی که به مطالعه زندگینامه اشخاص بزرگ تاریخ علاقه دارند پیشنهاد می‌شود.

با رابرت ماسی بیشتر آشنا شویم:

رابرت ماسی تاریخ‌دان و محقق آمریکایی بود که در ایران به وسیله کتاب‌های نیکلا و الکساندرا، پطر کبیر و کاترین کبیر شناخته می‌شود.

در بخشی از کتاب پطر کبیر می‌خوانیم:

اگر مسافر از اروپای غربی به مسکو نزدیک می‌شد، به جایی می‌رسید موسوم به «تپۀ گنجشک» و اگر در آن جا چندین دقیقه توقف می‌کرد و نظر به چپ و راست و طرف مقابل می‌انداخت، سراسر مسکو را که روسی‌ها می‌گفتند «زیباترین و ثروتمندترین شهر دنیاست»، زیر پای خود می‌دید و آنچه در نظر اول توجه او را جلب می‌کرد، صدها گنبد و صلیب مرتفع طلایی‌رنگ بود که از کلیساهای شهر، در بین درختان باغ‌ها و پارک‌ها به سوی آسمان می‌رفت و اگر مسافر که از مغرب به تپۀ گنجشک می‌رسید، در اولین لحظات طلوع خورشید چشم به گنبدها و صلیب‌ها می‌دوخت، انعکاس نور خورشید، از گنبدها و صلیب‌های زرین، چشم‌هایش را اشک‌آلود می‌کرد.

اگر آن مسافر امتداد نگاه را فرود می‌آورد و قسمت‌های پایین گنبدها و صلیب‌ها را از نظر می‌گذرانید، دیوارهایی سفیدرنگ می‌دید که در یک فضای وسیع، به اندازۀ وسعت شهر لندن در آن زمان، متفرق بودند و آن دیوارهای سفیدرنگ، دیوار کلیساها به شمار می‌آمدند و سکنۀ مسکو علاقه داشتند که دیوار و کلیساها را سفیدرنگ کنند.

غیر از گنبدها و صلیب‌ها و اشجار باغ‌ها و پارک‌ها و دیوار کلیساها، چشم مسافر در آن فضای وسیع روی یک برآمدگی به قلعۀ «کرملین» و سه کلیسا و برج مرتفع ساعت می‌افتاد و می‌توانست از دور، کاخ‌هایی را که داخل کرملین قرار گرفته‌اند، ببیند. قلعۀ کرملین که در واقع شهری بود در وسط شهر مسکو، از افتخارات آن شهر، بلکه بزرگ‌ترین نشانۀ افتخار آن محسوب می‌شد. در فصل تابستان، شهر مسکو جلوۀ یک باغ و پارک عظیم را داشت، چون در مسکو کاخ یا کوشکی نبود که در وسط یک باغ یا پارک قرار نگرفته باشد.

فهرست مطالب کتاب

بخش اول: دورۀ کودکی پطر
فصل اول: شهر مسکو در قرن هفدهم میلادی
فصل دوم: دورۀ کودکی پطر
فصل سوم: یک زن جوان و باهوش
فصل چهارم: شورش سپاه استرلیتز
فصل پنجم: اختلاف مذهبی
فصل ششم: بازی‌های پطر
فصل هفتم: دورۀ نیابت سلطنت سوفیا
فصل هشتم: سوفیا را برکنار کردند
فصل نهم: حومۀ آلمانی و انتخاب رئیس کل کلیسا
فصل دهم: پطر در آرخانگل
فصل یازدهم: قلعۀ آزوف
بخش دوم: سفارت بزرگ
فصل دوازدهم: سفارت بزرگ به سوی اروپا
فصل سیزدهم: قسمتی از روحیۀ پطر
فصل چهاردهم: پطر در هلند
فصل پانزدهم: شاهزاده اورانژ
فصل شانزدهم: پطر در انگلستان
بخش سوم: نبرد بزرگ شمال
فصل هفدهم: الهۀ شمال
فصل هجدهم: بگذارید گلوله‌های توپ تکلیف را روشن کنند!
فصل نوزدهم: چارلز دوازدهم
فصل بیستم: ناروا
فصل بیست‌ و یکم: «ما نباید سران خویش را از دست بدهیم»
فصل بیست‌ و دوم: بنیانگذاری و پیدایش بندر سنت‌پیترزبورگ
فصل بیست‌و سوم: منچیکوف و کاترین
فصل بیست‌ و چهارم: استیلای استبداد
فصل بیست‌ و پنجم: تنگنای لهستانی
فصل بیست‌ و ششم: شارل (چارلز دوازدهم) در ساکسونی
فصل بیست‌وهفتم: بزرگراه مسکو
فصل بیست‌ و هشتم: گلووچین و لزنایا
فصل بیست‌ونهم: مازپا
فصل سی‌ام: بدترین زمستان به‌یادماندنی
فصل سی‌ و یکم: گردهمایی قدرت‌ها
فصل سی‌ و دوم: پولتاوا
فصل سی‌ و سوم: تسلیم شدن در کنار رودخانه
فصل سی ‌و چهارم: ثمرات نبرد پولتاوا
بخش چهارم: بر صحنۀ اروپا
فصل سی‌ و پنجم: بر صحنۀ اروپا
فصل سی‌ و ششم: آزادکنندۀ مسیحیان بالکان
فصل سی و هفتم: پنجاه ضربت در پروت
فصل سی و هشتم: نبرد آلمان و فردریک ویلیام
فصل سی ونهم: ساحل فنلاند
فصل چهلم: کالابالیک (KALABALIC)
فصل چهل و یکم: ونیز شمال
فصل چهل و دوم: گزارش‌های سفیر
فصل چهل و سوم: سفر دوم به غرب
فصل چهل و چهارم: «پادشاه مردی تواناست…»
فصل چهل و پنجم: مسافری در پاریس
فصل چهل‌وششم: تربیت ولیعهد
فصل چهل و هفتم: اتمام حجت پدرانه
فصل چهل و هشتم: فرار تزاروویچ
فصل چهل و نهم: آینده در بوتۀ آزمون
فصل پنجاهم: آخرین تعرض شارل
فصل پنجاه و یکم: شاه جرج وارد بالتیک می‌شود
فصل پنجاه و دوم: پیروزی
بخش پنجم: روسیۀ نوین
فصل پنجاه و سوم: روسیۀ نوین
فصل پنجاه و چهارم: تجارت به موجب حکم
فصل پنجاه و پنجم: خدا و فرمانروا
فصل پنجاه‌و ششم: امپراطور در سنت‌پطرزبورگ
فصل پنجاه‌وهفتم: بر کرانۀ دریای خزر
فصل پنجاه‌وهشتم: تاجگذاری کاترین
فصل پنجاه‌ونهم: پایان جستار