مهرداد صدقی” میکوشد تا با بهرهگیری از زبان طنز، پنجره ای را رو به مشکلات اجتماعی بگشاید و آگاهی را نشر دهد. خواندن کتابهای این نویسنده هم موجب میشود تا لبخندی را به لبمان هدیه دهیم و هم بینشی نوین را به ذهنمان ببخشیم.
مهرداد صدقی”نویسنده طنزپرداز ایرانی و خالق کتاب های آبنباتی “آبنبات هل دار” آبنبات پسته ای” آبنبات نارگیلی” آبنبات دارچینی” با زبان طنز، مشکلات اجتماعی را به شیوایی روایت می کند
خواندن کتابهای این نویسنده هم موجب میشود تا لبخندی را به لبمان هدیه دهیم و هم بینشی نوین را به ذهنمان ببخشیم.
مهرداد صدقی
“مهرداد صدقی” در سال 1356 و در شهر بجنورد دیده به جهان گشود؛ وی نویسنده و طنزپرداز بهنام ایرانی است.
صدقی در سال 75 به منظور تحصیل در رشته «صنایع چوب» وارد دانشگاه گرگان شد و تحصیلات خود را تا دکترا در همان دانشگاه سپری کرد.
وی علاوه بر نویسندگی، به تدریس در دانشگاه نیز مشغول است و عضو هیئتعلمی دانشگاه گنبد کاووس است.
برداشتن نخستین گامهای نگاشتن برای صدقی در دانشگاه آغاز شد؛ او در این دوران به پراکندهنویسی مشغول بود و به علت شرکت در مسابقات و جشنوارههای گوناگون توانست بزرگانی مانند “زرویی نصرآباد”، “منوچهر احترامی”و “عمران صلاحی” را بشناسد و این آشنایی به کارش که طنزپردازی است، سمت و سو بخشید.
حاصل این گام برداشتنهای دانشجویی، انتشار اولین کتاب رسمی مهرداد صدقی با نام “نقطه ته خط” بود.
این کتاب گزیده طنزهایی را شامل میشود که در نشریههای “گلآقا“، “هفتهنامه سلامت” و “سپید” منتشر شده است.
تعدادی از این داستانهای طنز نیز به منظور شرکت در جشنوارههای مختلف نگاشته شده است.
“نقطه ته خط” توانسته است تا معضلات تلخ اجتماعی را به زبانی شیرین روایت کند و خنده را بر لبان مخاطبان بنشاند. برای مثال داستان کوتاه “پیوند مشترک” از مجموعه “نقطه ته خط” اشاره به مشکل آلودگی هوا و هوای ناپاک تهران دارد.
جوایز مهرداد صدقی
“مهرداد صدقی” در هفت جشنواره سراسری رتبه اول، در دو جشنواره رتبه دوم و در سه جشنواره برای نوشتههایش رتبه سوم را کسب کرده است که اکثر متنهای نوشته شده برای این جشنوارهها، از مجموعه “نقطه ته خط” میباشند.
در چهاردهمین دوره ادبی جایزه شهید «حبیب غنیپور» در بخش انقلاب اسلامی و دفاع مقدس کتاب آبنبات هل دار به عنوان کتاب سال جایزه «حبیب غنیپور» را دریافت کرد
آبنبات هلدار از مهرداد صدقی
“آبنبات هلدار” از دیگر کتابهای موفق “مهرداد صدقی” است که موفقیت چشمگیری را برای نویسنده به دنبال داشت و بسیاری او را با همین کتاب شناختند. “آبنبات هلدار” داستان روزگار دفاع مقدس است که از زبان محسن، کودکی بجنوردی، حکایت میشود.
محسن، آخرین فرزند یک خانواده پنج نفری است و روزگار و اتفاقات پیرامون آن را با زبان شیرین خود وصف کرده و خواننده را به خنده وا میدارد. محسن رفتارش شیرین و شیطنتآمیز است و از خوشحالیهای ساده مردم در زمان جنگ میگوید؛ خوشحالیهایی مانند تجربه سینما رفتن یا دیدن تلویزیون رنگی.
مهرداد صدقی اذعان داشته است که شخصیت محسن را با توجه به تجربههای زیستی خودش ساختار بخشیده است.
او در این کتاب توانسته به خوبی از احوالات پشت جبهه بگوید و مخاطبان نوستالژیپسند را غرق در خاطرات دهه شصت کند.
محتوای شیرین کتاب نیز از نامش دور نیست؛ چراکه درباره وجه تسمیه کتاب باید گفت “آبنبات هلدار” سوغات شهر بجنورد است که اصالت نویسنده و همچنین داستان نیز به همین شهر بازمیگردد.
در قسمتی از کتاب آمده:«چه کسی باور میکرد من واقعاً تصمیم گرفته باشم دیگر دروغ نگویم و وقتی امین بپرسد چرا در این مدت، این همه دربارۀ فرهاد به او دروغ گفتهام و فرهاد روز قیامت روی پل صراط جلویم را خواهد گرفت، به جای اینکه باز هم دروغ بگویم، با شوخی موضوع را منحرف کنم و بگویم هر کس جلویم را بگیرد او را از بالای پل هُل میدهم؟!»
“آبنبات هلدار” در چهاردهمین دوره ادبی جایزه شهید «حبیب غنیپور» در بخش انقلاب اسلامی و دفاع مقدس به عنوان کتاب سال جایزه «حبیب غنیپور» را دریافت کرد و در مسابقه “بخون و ببر” مجموعه “خندوانه” نیز جز کتابهای منتخب بود. این کتاب توسط انتشارات “سوره مهر” منتشر شده است.
آبنبات پستهای از مهرداد صدقی
“آبنبات پستهای” در ادامه “آبنبات هلدار” نوشته شده است و باز هم اتفاقات زندگی محسن و خانوادهاش را شامل می شود، اما این بار زمان داستان در دهه هفتاد جریان یافته است. ماجراهای این کتاب با خواستگاری ملیحه، خواهر محسن آغاز میشود و یکی از اشخاص جدید وارد شده به داستان نیز، داماد خانواده است.
صدقی دو دلیل را برای نگاشتن “آبنبات پستهای” بیان میکند.
دلیل اول استقبال خوب مردم از کتاب “آبنبات هلدار” است و دلیل دوم، علاقه شخصی نویسنده به تاریخنگاری روابط اجتماعی در گذر زمان.
نوشتار بومی “آبنبات هلدار” در “آبنبات پستهای” کمرنگتر است و این کتاب عمومیتر نوشته شده است. این کتاب به همت نشر “چرخ وفلک” منتشر شده است.
آبنبات دارچینی از مهرداد صدقی
“آبنبات دارچینی” سومین کتاب از مجموعه آبنبات است که باز هم داستانهای خانواده محسن را در برمیگیرد و تاثیرات زمان را بر زندگی اجتماعی مردم و رفتار و کردارشان نشان میدهد.
در قسمتی از کتاب که توسط نشر “سوره مهر” منتشر شده است، آمده
«بدیِ سالِ کنکور این است که هرکاری که میخواهی بکنی، همه میگویند: «مگه تو کنکور نداری؟» ولی خوبیاش هم این است که برای هرکاری که دیگران به تو میگویند انجام بده و حوصلهاش را نداری میتوانی بگویی: «کنکور دارم» با این همه، نه یادآوری مدوامِ دیگران باعث میشود تو درس بخوانی نه گفتنِ اینکه درس داری باعث میشود به تو کاری واگذار نکنند.»
آخرین نشان مردی
“آخرین نشان مردی” نام یکی دیگر از آثار طنزآلود مهرداد صدقی است که خاطرات دوران دانشجویی نویسنده را شامل میشود و خاطرات شیرین زیادی را برای دانشجویان زنده خواهد کرد. او این کتاب را به “تمامی باباهای باحال” تقدیم کرده است. خاطرات صدقی در این کتاب از زبان حامد، دانشجویی که در حال نوشتن پایان نامه است بیان میشود. سریال تلویزیونی “پدر پسری” اقتباسی از همین کتاب مهرداد صدقی است که در رمضان 1399 و از شبکه پنج پخش شد.
دومین نشان مردی
“دومین نشان مردی” نیز از آثار مهرداد صدقی است که دربارهاش میگوید:«هرکس این کتاب را بخواند حتماً به هرکس که دوست دارد آن را هدیه میدهد، چون یک ماجرای عاشقانه و همچنین فضاهای شاد و نوستالژیکی را در خود جا داده است.»
میرزا ربات
“میرزا ربات” از دیگر کتابهای طنز مهرداد صدقی است که فضایی فانتزی دارد.
داستان این کتاب، داستان ربات متفاوتی به نام میرزا ربات است که برای حاج نصرت، صاحب خود، خدمت میکند؛ وجه تمایز این ربات تسلطش به فرهنگ و آداب و رسوم ایرانی است.
اما مشکلات از جایی آغاز میشوند که حاج نصرت، رباتی چینی را جایگزین میرزا ربات کرده و ربات ایرانی را آواره میکند.
این کتاب در 56 صفحه و به کوشش نشر ” نشر سپیدهباوران” منتشر شده است.
سال سیل
“سال سیل” یکی دیگر از آثار مهرداد صدقی است که در سال 99 منتشر شد.
این کتاب پر است از رخدادهای گوناگون که مخاطب را سوار بر موج جریانات پیشامدها میکند و فضایی دلنشین را بوجود میآورد. در بخشی از کتاب میخوانیم:«عاشقی قشنگترین خطر بشره.
اگه حسودی بیاره، اگه آدمت کنه، خود زندگیه. بچسب بهش. ولی اگه قراره به کسی صدمه بخوره، شاید لازم باشه عاشقیت بذاری کنار و گرنه شاید مثل بلشویک بشی. اگه امروز دنبال من میان، فردا دنبال تو… خا من برم از باقر پهن بگیرم برای سوزاندن… اگه صولت و حیوانش نبود، بالای کوه از سرما یخ مزدم.»
داستان کتاب در منطقه ای به نام “گل دره” رخ میدهد و ابتدا با عاشق شدن صولت و ماه چهره شروع میشود و بعدها داستان گسترش مییابد. استفاده از گویش محلی یکی از نقاط جالب توجه کتاب است.
مغز نوشتههای یک جنین
“مغزنوشتههای یک جنین” نیز جز مطرحترین کارهای صدقی است.
این کتاب به مباحث دوران بارداری با بینشی اجتماعی، فلسفی، سیاسی و اقتصادی نگاه میکند و ارتباطی دوسویه را میان جنین و مادر بوجود میآورد.
“مغزنوشتههای یک نوزاد” نیز کتابی شیرین است که دنیای آدمها را از زبان یک نوزاد حکایت میکند. تصویرگری این کتاب را “لاله ضیایی” انجام داده است.
در قسمتی از کتاب میخوانیم:«چون شنیده بودم که در دنیای واقعی باید کلی آمپول بخورم، کلی مشق بنویسم، کلی کار کنم و تازه، زورکی هم باید به سربازی بروم، توی شکم مامان مخفی شده بودم و نمیخواستم به دنیا بیایم؛ اما یک پرستار زرنگ با دستگاه جایم را پیدا کرد و به زور مرا از مخفیگاهم کشید بیرون… خب، حالا که مرا پیدا کردید لااقل یک لباس بدهید بپوشم!»
طنز، سبکی ادبی است که در آن میکوشند تا تلخی ها و معضلات اجتماعی را با زبانی متفاوت تر از حالت معمول توصیف کنند. فرق طنز و فکاهه نیز در همین دردمندی است.
طنزپردازانی همچون “مهرداد صدقی” میکوشند تا با بهرهگیری از این شیوۀ مهم ادبی، پنجره ای را رو به مشکلات اجتماعی بگشایند و آگاهی را نشر دهند.
خواندن کتابهای این نویسنده هم موجب میشود تا لبخندی را به لبمان هدیه دهیم و هم بینشی نوین را به ذهنمان ببخشیم.